مولتی‌متر یک ابزار اندازه‌گیری است که برای اندازه‌گیری متغیرهای مختلف در مدارهای الکتریکی و الکترونیکی استفاده می‌شود. این ابزار معمولاً شامل ولت‌متر (برای اندازه‌گیری ولتاژ)، آمپرمتر (برای اندازه‌گیری جریان)، و اهم‌متر (برای اندازه‌گیری مقاومت) است.
با استفاده از مولتی‌متر، می‌توانید ولتاژ‌های مختلف، جریان الکتریکی، مقاومت مدارها، و برخی مشخصه‌های دیگر را اندازه‌گیری کنید. برخی از مولتی‌مترها همچنین دارای قابلیت‌های دیگری مانند اندازه‌گیری فرکانس، تست دیود، تست مدارهای الکترونیکی، و تست ترانزیستور هستند.
مولتی‌مترها به‌عنوان ابزاری حیاتی در صنعت الکترونیک، تعمیرات اینورترها، تعمیرات خودرو، و همچنین در آزمایشگاه‌های علمی استفاده می‌شوند. این ابزارها از طریق نمایشگر دیجیتال یا آنالوگ، مقادیر اندازه‌گیری شده را نمایش می‌دهند و به کاربر امکان می‌دهند تا وضعیت الکتریکی مدارها را بررسی کنند و مشکلات آن‌ها را تشخیص دهند.
بیشتر بخوانید: یو پی اس چیست؟
انواع مولتی‌متر از نظر ساختار
از نظر ساختاری، مولتی‌مترها به دودسته زیر تقسیم می‌شوند:
آنالوگ (Analog)
آنالوگ ولت‌مترها و آمپرمترها این نوع مولتی‌مترها از شاخص‌های نمایشی آنالوگ برای نمایش مقادیر استفاده می‌کنند. نشانگر نوعی عقربه‌ای یا مقیاس با مقادیر مختلف است که به طور متناسب با مقادیر اندازه‌گیری شده حرکت می‌کند.
اهم‌مترها این نوع مولتی‌مترها نیز از نشانگر عقربه‌ای برای نمایش مقاومت استفاده می‌کنند. این نوع مولتی‌مترها معمولاً برای اندازه‌گیری مقاومت‌های بسیار کمتر از ۱ مگااهم استفاده می‌شوند.
دیجیتال (Digital):
این نوع مولتی‌مترها از یک صفحه‌نمایش دیجیتال برای نمایش مقادیر استفاده می‌کنند. اغلب این مولتی‌مترها دارای دقت بالاتری نسبت به آنالوگ مولتی‌مترها هستند و قابلیت اندازه‌گیری ولتاژ، جریان، مقاومت، فرکانس، و ویژگی‌های دیگر را دارا هستند.
این نوع مولتی‌مترها نیز از صفحه‌نمایش دیجیتال برای نمایش مقادیر استفاده می‌کنند. آن‌ها معمولاً برای اندازه‌گیری مقاومت‌های بزرگ‌تر و بادقت بالاتر از ۱ مگااهم به کار می‌روند.
در مقایسه با مولتی‌مترهای آنالوگ، مولتی‌مترهای دیجیتال دقت بیشتری دارند و امکانات بیشتری مانند ثبت داده‌ها، اتصال به کامپیوتر یا شبکه، و قابلیت‌های خودکار را ارائه می‌دهند. اما مولتی‌مترهای آنالوگ به دلیل سادگی و کارایی بالا، همچنان در برخی موارد استفاده می‌شوند.
آشنایی با اجزای مولتی‌متر
در یک مولتی‌متر، اجزای اصلی و عمده شامل موارد زیر هستند:
1) صفحه‌نمایش (دیجیتال یا آنالوگ):
صفحه‌نمایش برای نمایش مقادیر اندازه‌گیری شده استفاده می‌شود. در مولتی‌مترهای دیجیتال، این صفحه یک صفحه‌نمایش الکترونیکی است که اعداد و نمادها را نشان می‌دهد، درحالی‌که در مولتی‌مترهای آنالوگ از یک عقربه و شاخص‌های آنالوگ برای نمایش استفاده می‌شود.
2) کلیدهای انتخاب (سلکتور):
این کلیدها یا سوئیچ‌ها برای انتخاب نوع اندازه‌گیری (ولتاژ، جریان، مقاومت، فرکانس و…) و همچنین برای تنظیم مقیاس اندازه‌گیری مورداستفاده قرار می‌گیرند.
3) پراب‌ها:
پراب‌ها برای اتصال به مدارها یا قطعات مورد اندازه‌گیری استفاده می‌شوند. آن‌ها به دورنگ معمولاً قرمز و سیاه تفکیک می‌شوند تا کاربر بتواند متوجه شود که کدام یک از آن‌ها به کدام قسمت از مدار متصل می‌شود.
بیشتر بخوانید: اینورتر چیست؟
4) دکمه‌ها و کنترل‌ها:
این دکمه‌ها و کنترل‌ها برای تنظیم پارامترها، انتخاب حالت‌های مختلف و یا انجام عملیات مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرند.
به‌طورکلی، مولتی‌مترها برای اندازه‌گیری مختلفی از جمله ولتاژ، جریان، مقاومت، فرکانس و تست دیود و تست هرتز و تست اتصال کاربرد دارند. از طریق این اجزا، کاربر می‌تواند مقادیر الکتریکی مختلف را اندازه‌گیری و تست کند.
آموزش کامل اندازه‌گیری ولتاژ با مولتی‌مترها
برای اندازه‌گیری ولتاژ با استفاده از مولتی‌متر، مراحل زیر را دنبال کنید:
1. انتخاب حالت اندازه‌گیری:
قبل از هر چیز، مطمئن شوید که مولتی‌متر در حالت اندازه‌گیری ولتاژ است. برای اندازه‌گیری ولتاژ AC یا DC، مد V را باتوجه‌به نوع ولتاژ موردنظر انتخاب کنید.
2. اتصال پراب‌ها:
ابتدا مولتی‌متر را روی حالت اندازه‌گیری ولتاژ قرار دهید. سپس پراب قرمز را به پورت V (ولتاژ) و پراب مشکی را به پورت COM (معمولاً منفی) مولتی‌متر متصل کنید.
3. خواندن مقدار ولتاژ:
بعد از اتصال پراب‌ها به منبع ولتاژ، مقدار ولتاژ بر روی صفحه‌نمایش مولتی‌متر نمایش داده می‌شود. اطمینان حاصل کنید که مقدار واقعی ولتاژ را به‌درستی خوانده‌اید.
اندازه‌گیری جریان با استفاده از مولتی‌متر (آمپرمتر)
1. انتخاب حالت اندازه‌گیری:
ابتدا مطمئن شوید که مولتی‌متر در حالت اندازه‌گیری جریان (آمپر) قرار دارد. برای اندازه‌گیری جریان مستقیم (DC) یا متناوب (AC)، مدل مربوط به جریان را انتخاب کنید.
2. تنظیم محدوده جریان:
با استفاده از سلکتور محدوده، محدوده مناسب برای اندازه‌گیری جریان را انتخاب کنید. این مقدار معمولاً در دستگاه به‌وضوح مشخص شده است.
3. اتصال پراب‌ها:
پراب قرمز را به درگاه جریان (معمولاً مشخص شده با علامت “A”) مولتی‌متر متصل کنید. پراب مشکی را به درگاه COM (معمولاً منفی) متصل کنید.
4. اتصال به مدار:
مولتی‌متر باید به‌صورت سری با مدار موردنظر وصل شود. اگر جریان موردنظر از مداری عبور می‌کند، مولتی‌متر باید به طور مستقیم در مسیر جریان وصل شود.
5. خواندن مقدار جریان:
پس از اتصال مولتی‌متر به مدار، مقدار جریان بر روی صفحه‌نمایش مولتی‌متر نمایش داده می‌شود. اطمینان حاصل کنید که مقدار جریان به‌درستی خوانده شده است.
بیشتر بخوانید: سافت استارتر چیست؟
اندازه‌گیری مقاومت با مولتی‌متر یا اهم‌متر
برای اندازه‌گیری مقاومت با استفاده از مولتی‌متر یا اهم‌متر، مراحل زیر را دنبال کنید:
1. تنظیم حالت اندازه‌گیری:
ابتدا مطمئن شوید که مولتی‌متر در حالت اندازه‌گیری مقاومت (اهم) قرار دارد. این حالت معمولاً با علامت “Ω” یا “Ohm” نشان داده می‌شود.
2. انتخاب محدوده مقاومت:
با استفاده از سلکتور محدوده، محدوده مناسب برای اندازه‌گیری مقاومت را انتخاب کنید. این مقدار معمولاً در دستگاه به‌وضوح مشخص شده است. در صورت عدم اطمینان، محدوده بیشینه را انتخاب کنید.
3. اندازه‌گیری مقاومت:
پس از اتصال مولتی‌متر به مقاومت موردنظر، مقدار مقاومت بر روی صفحه‌نمایش مولتی‌متر نمایش داده می‌شود. اطمینان حاصل کنید که مقدار مقاومت به‌درستی خوانده شده است.
نکته مهم:
مقادیر مقاومت ممکن است با علائم مختلفی نمایش داده شوند. برای مثال، “m” برای میلی، “K” برای کیلو، و “M” برای مگا است. برای بهتر فهمیدن مقیاس مقاومت انواع علائم را باید بشناسید.
اندازه‌گیری فرکانس با مولتی‌متر
برای اندازه‌گیری فرکانس با استفاده از مولتی‌متر، مراحل زیر را دنبال کنید:
1. تنظیم حالت اندازه‌گیری:
ابتدا سلکتور را بر روی واحد فرکانس (Hz) قرار دهید. این حالت برای اندازه‌گیری فرکانس (هرتز) استفاده می‌شود.
2. اندازه‌گیری فرکانس:
با اتصال پراب‌ها، مولتی‌متر شروع به اندازه‌گیری فرکانس می‌کند و مقدار فرکانس بر روی صفحه نمایشگر نمایش داده می‌شود.
3. اندازه‌گیری دوره (سیکل):
برخی از مولتی‌مترها امکان اندازه‌گیری دوره یا سیکل را نیز فراهم می‌کنند. اگر دستگاه شما این امکان را دارد، با فشاردادن دکمه “Duty Cycle” یا “Cycle”، مقدار دوره یا سیکل نیز بر روی صفحه نمایشگر نمایش داده می‌شود.
خرید درایو
خرید درایو آی مستر
خرید درایو دلتا
خرید درایو ال اس
خرید درایو اینوت
خرید درایو هیوندای
خرید پی ال سی
خرید پی ال سی زیمنس
خرید خرید اچ ام آی
خرید سروو موتور
کارتهای جانبی
کارت توسعه دیجیتال
کارت دما
خرید کارت لودسل
کارت شبکه
خرید کنترلر بوستر پمپ